Bugün bildiğimiz şekliyle internet, kullanıcıların kontrolünün ve hakkının oldukça sınırlı olduğu bir yapıya sahiptir. Veri mimarileri, internetin 30 yıldır yaygın şekilde benimsenmesine rağmen, verilerin merkezi bir sunucuda depolandığı ve “korunduğu” bir yapıya dayanmaktadır. Siz verilerinizin başka sunucularda, sizin kontrolünüzde olmaksızın depolanmasından rahatsızlık duymaz mıydınız?
Dr. Muneeb Ali’nin ve Ryan Shea’nın tasarladığı, Stacks’in Web 3 modelinde kullanıcının sahip olduğu internet modeli mevcut. Buna user-owned internet mission adı veriliyor. Bu modelde, kullanıcıların verileri kullanıcıların cihazlarında kriptolanır ve Stacks GAIA protokolünde tamamen kriptolu bir biçimde depolanır.
Mevcut Veri Depolama Çözümleri
Günümüzdeki internet modelinde geliştiriciler depolama çözümleri olarak genellikle Dropbox, Amazon, S3 gibi bulut servisleri tercih etmektedir. Stacks bünyesinde merkeziyetsiz uygulamalar oluşturan geliştiriciler ise, Stacks GAIA protokolünü kullanmaktadır. Bu bir Peer to Peer yani Eşler Arası bir yapıya sahiptir. Bu sistem, kullanıcıların kullanıcı deneyimlerini kendi cihazlarında local bir şekilde kontrol etmelerine olanak sağlar.
Günümüz internet uygulamaları ve hizmetleri, kullanıcı verilerini yukarıda örneğini verdiğim merkezi konumlarda depoladığından dolayı, bilgisayar korsanları tarafından hedef alınabilir. Bu depolama servislerindeki kimlik doğrulamalar, kullanıcıya ait değildir. Bu merkezi şirketlere aittir. Ancak Stacks’in internetinde, kullanıcının bütün verileri kullanıcının yönetiminde yerel olarak depolanır ve daha sonrasında kriptolanarak GAIA bulut depolama sisteminde yedeklenir.
Web 3 ve Merkeziyetsiz Uygulamalar için Stacks.js
Stacks.js, önceki adıyla blockstack.js olarak bilinen bir kimlik doğrulama scriptidir. Bu kimlik doğrulamanın yanı sıra aynı zamanda depolama ve transactionları kontrol etme gibi olanaklar da tanır.
Stacks.js kütüphanesinin GitHub Repository sayfasına ulaşmak için buraya tıklayın! Kütüphaneyle ilgili aklınıza takılan sorularda Stacks Discord sunucusunda #support kanalından destek isteyebilirsiniz veya kütüphanenin Issues sayfasından İngilizce olacak şekilde bir destek talebinde bulunabilirsiniz.
Feragatname: Bu makale ilgili kripto para veya ilgili geliştirici kütüphanelerinin geliştiricilere ve internet kullanıcılarına sunabileceği potansiyel katkılara değinmek için yazılmıştır. Yazarın söylemleri herhangi bir şekilde yatırım tavsiyesi niteliği taşımamaktadır.